Retorik

Retorik, hem ikili ilişkilerinde hem de iş hayatında, hatta hayatın her yerinde kullanabileceğimiz iletişim sanatıdır.

Retorik sanatının 5 temel aşaması var;

• İnventio
• Dispositio
• Elocutio
• Memoria
• Actio

1. İnventio (Hazırlık)

İnventio, bir konuşmanın veya yazının içeriğini oluşturan düşüncelerin, argümanların ve kanıtların hazırlanması sürecidir. Bu süreç, konuşmacının veya yazarın ne söyleyeceğini, hangi konuları ele alacağını ve hangi kanıtları sunacağını belirlemesini sağlar. Cicero bu süreci “tüm bilgeliğin başlangıcı” olarak tanımlar, çünkü iyi bir konuşma ya da yazı, doğru ve etkili düşünceleri bulmakla başlar.

• Düşünce ve argüman geliştirme süreci.
• Bir konu hakkında güçlü ve ikna edici argümanlar oluşturulması.
• Araştırma yapmak, farklı bakış açılarını değerlendirmek ve eleştirel düşünme pratiği.

Bir iş görüşmesine hazırlanırken, iş pozisyonu ve şirket hakkında bilgi toplamak, güçlü yanlarınızı nasıl vurgulayacağınızı düşünmek İnventio sürecinin bir parçasıdır.

2. Dispositio (Düzenleme)

Dispositio, bulunan fikirlerin ve argümanların düzenlenmesi sürecidir. Bu aşama, konuşmanın veya yazının etkili bir yapıya sahip olmasını sağlar. Aristoteles’e göre, bir konuşmanın etkili olabilmesi için argümanların mantıklı ve etkili bir sırayla sunulması gerekir.

• Bulunan fikirlerin ve argümanların düzenlenmesi.
• Düşüncelerin daha net ve ikna edici hale getirilmesi.

Bir projeyi sunarken, girişte problemi tanımlayıp, ardından çözüm önerilerinizi sunmanız, sonrasında ise bu çözümün nasıl uygulanacağını anlatmanız Dispositio örneğidir.

3. Elocutio (Üslup)

Elocutio, fikirlerin etkili bir şekilde ifade edilmesi sürecidir. Bu aşama, kelimelerin seçimi, cümlelerin yapısı ve genel üslubun belirlenmesini içerir. Quintilianus‘a göre, dilin doğru ve zarif kullanımı, bir konuşmanın veya yazının ikna edici olmasında kritik bir rol oynar.

• Düşüncelerin etkili ve estetik bir şekilde ifade edilmesi.
• Daha etkili, ikna edici ve akılda kalıcı konuşmalar ve yazılar.
• Zengin bir kelime dağarcığı geliştirilmeli.

4. Memoria (Hafıza)

Memoria, konuşmanın veya yazının içeriğini ezberleme ve hatırlama sürecidir. Bu aşama, özellikle antik dönemlerde, konuşmacıların metinlerini dinleyicilere hatasız ve akıcı bir şekilde sunabilmeleri için son derece önemliydi. Cicero‘ya göre, hafıza, retorik sanatının temel taşlarından biridir.

• Konuşmanın ya da yazının hatırlanması ve akıcı bir şekilde sunulması.
• Önemli bilgileri hafızada tutarak, gerektiğinde doğru şekilde aktarabilmek.

Nasıl Öğrenilir?: Düzenli tekrar yapmak, not alma tekniklerini kullanmak ve görsel hafıza teknikleri geliştirmekle.

Bir sunum yaparken notlara bağlı kalmak yerine, sunumun ana noktalarını hafızada tutarak izleyiciyle göz teması kurmak, sunumun daha etkili olmasını sağlar.

5. Actio (Sunum)

Actio, konuşmanın veya yazının fiziksel olarak sunulması aşamasıdır. Bu aşama, beden dili, ses tonu, jest ve mimikler gibi unsurları içerir.

• Konuşmanın fiziksel olarak sunulması.
• Dinleyiciye mesajımızı daha etkili bir şekilde iletilir.
• Bol bol pratik gerektirir.

Bir toplantıda konuşma yaparken, sadece ne söylediğiniz değil, nasıl söylediğiniz de önemlidir. Dinleyicilerin dikkatini çekmek ve mesajınızı etkili bir şekilde iletmek için beden dilinizi ve ses tonunuzu doğru kullanmanız gerekir.

İyi bir iletişimci olmak, karşınızdaki kişiye aksiyon aldırma yeteneğine sahip olmaktır. İster iş hayatında, ister sosyal yaşantıda, bu becerileri geliştirerek daha etkili bir iletişimci olabilirsiniz.